Trogir

Trogir to malownicze, średniowieczne miasto nad morzem, leżące 20 km na zachód od Splitu, na wybrzeżu Morza Adriatyckiego, znajdującym się w środkowej Dalmacji, w okręgu Splicko-Dalamckim w Chorwacji. Miasto to zwane jest potocznie małą Wenecją, jest prawdziwym muzeum dziedzictwa średniowiecznego, a historia tego miasteczka sięga dawnych czasów antycznych, kiedy znane bylo jako Tragurion.

Ludność Trogiru zajmuje się sadownictwem i uprawą winnic, rybołówstwem, rzemiosłem (koronkarstwo, wyrób beczek i wyroby z kamienia), budową łodzi. Rozpoznawszy jego wartość kulturalno historyczną, UNESCO w roku 1997. umieścił Trogir w rejestrze światowego dziedzictwa zabytkowego. Jest to urocze miejsce, w którym warto zatrzymać się po drodze z Zadam. Jednodniową wycieczkę do Trogiru ze Spiitu można z łatwością połączyć ze zwiedzaniem rzymskich ruin w Schnie.

Stara część Trogir leży na małej wysepce, w wąskim kanale pomiędzy wyspą a lądem, niedaleko nadbrzeżnej drogi. Wiele zabytków można obejrzeć w czasie 15-minutowej wędrówki po mieście. Najbliższa plaża leży 4 km na zachód, przy hotelu Maicna. Serce starego miasta znajduje się o kilka minut marszu od dworca autobusowego. Po przejściu przez mały most koło dworca trzeba przejść przez Północną Bramę. Najładniejsze zabytki Trogiru są rozmieszczone wokół Narodnog trgu, pojego lewej silenie.

Miasto połączone jest mostem z wyspą Ciovo. Mieszka w nim około 15 tys. mieszkańców. Jest miastem mikroregionu, który mieści się na obszarze 250 km2 i zawiera około 20 wysp i wysepek, wśród których najbardziej znane to: Seget, Marina, Vinisce, Okrug... Sercem Trogiru jest maleńka wysepka, leząca pomiędzy łagodnymi wzgórzami lądu stałego i wybrzeżem wyspy Ciovo.

Miasto założone zostało przez greckich kolonistów z wyspy Vis w III w. p.n.e. - Tragurion. Za czasów rzymskich ważny port. Po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego miasto należało do Bizancjum. W Trogirze za głoszenie wiary chrześcijańskiej cesarz Dioklecjan kazał w 304 roku zamęczyć biskupa Splitu Dujma. Miasto zniszczony przez Saracenów 1123 szybko odrodziło się w XII-XIII wieku. W 1420 roku Trogir zajęła Wenecja, której rządy odznaczały się ograniczeniem praw mieszczaństwa, zakazem używania języka słowiańskiego, wynaradawianiem szlachty, ale i rozbudową miasta. Z krótką przerwą 1805-14 (rządy francuskie), należał do Austrii aż do 1918. Włosi okupowali Trogir podczas II wojny świat, do 1943; po krótkotrwałej okupacji niemieckiej wyzwolony w 1944.

Stary Trogir otoczony był murami obronnymi XIII-XV w., odbudowanymi w XV w. przez Wenecję (zachowana baszta Kamerlengo i św. Marka), zburzonymi następnie w XIX w. Trogir to urocze średniowieczne miasto, otoczone morzem, wśród roślinności śródziemnomorskiej. Patrząc na panoramę niewielkiego miasta, łatwo można dostrzec katedrę centralnym na rynku. Do starego miasta wchodzimy od pn. przez most i późnorenesansową bramę miejską XVII w., z rzeźbą bł. Ivana Ursini, patrona Trogiru. Wąskie uliczki z pięknymi pałacykami; wśród nich barokowy pałac rodziny Garagnin Fantogna. Najcenniejszym zabytkiem Trogiru jest katedra. Budowana przez 4 wieki - skromny pd. portal romański nosi datę 1123, niektóre fragmenty świątyni pochodzą z XV w. (dzwonnica XVI w.). Najcenniejsze fragmenty z połowy XIII w. Katedra jest 3-nawową bazyliką; romańską część centralną oddziela 9 potężnych kolumn; sklepienie krzyżowe i rozeta na fasadzie to elementy gotyckie XV w. Słynny romański portal gł., Radovanov portal, wykuty w kamieniu przez sławnego mistrza miejscowego Radovana i jego uczniów 1240. Po obu stronach wejścia kamienne lwy, nad nimi rzeźby figuralne: z lewej - Ewa, z prawej-Adam; na pilastrach podobizny świętych, sceny rodzajowe przedstawiające kolejne miesiące, sceny myśliwskie i fantastyczne zwierzęta wśród ornamentyki roślinnej. Typowy klimat śródziemnomorski, specjalności kuchni,wyborne wytrawne wino i cudowne plaże słoneczne przez 2700 godzin to tylko niektóre zalety tej okolicy.