Zagrzeb

Zagrzeb stolica i największe miasto, stolica Chorwacji liczące ponad 900 tysięcy mieszkańców. Miasto leży na północnym brzegu rzeki Sawy, u podnóża Medvednicy. Ze względu na dogodne ukształtowanie terenu, już w czasach rzymskich powstała na tym miejscu osada o dźwięcznej nazwie Andautania. Kilka wieków później przywędrowali tu pierwsi Słowianie, którzy osiedlili się na wzgórzu Grić (Gradec, Gornij grad).

Miasto Zagrzeb, zaliczane jest do najstarszych miast środkowoeuropejskich, co potwierdzają źródła pisane z 1094 r., kiedy na tym terenie utworzono biskupstwo. Zagrzeb powstał pomiędzy górami Medvednica a rzeką Sava.Jego zabytkowe centrum tworzą średniowieczny Gradec, gdzie obecnie swoją siedzibę ma chorwacki rząd i parlament oraz Kaptol, siedziba arcybiskupstwa. W Zagrzebiu, po administracyjnym połączeniu z okolicznymi osadami w XIX w., powstały reprezentatywne budynki użytku publicznego, place, przepiękne ogrody, fontanny i parki, czyniąc go dzisiaj jednym z najbardziej zielonych miast Europy. To wspaniałe miejsce do spacerów, jakim jest chorwacka metropolia, wabi odwiedzających żywą atmosferą na ulicach, licznymi kawiarenkami, restauracjami i ulicami handlowymi. W roku 1049 prężnie rozwijający się ośrodek został siedzibą biskupstwa. Dwór biskupów - Kaptol zbudowano na sąsiednim wzgórzu zaraz po zawarciu unii personalnej z Węgrami w 1102 r. Niedługo potem staraniem mieszkańców wzniesiono matą katedrę, wkrótce zburzoną przez Tatarów i zastąpioną imponującą świątynią św. Stefana. Donji Grad, podgrodzie Gradca zamieszkiwanego przez kupców i rzemieślników, dał początek Zagrzebowi, który w 1557 r. jest wspominany jako główne miasto Chorwacji.

Gradec i Kaptol przez wieki rozwijały się oddzielnie, starając się o jak największe wpływy. Mieszkańcy osad, jak to często między bliskimi sąsiadami bywa, nie przepadali za sobą. Burmistrzowie Gradca nie tyle toczyli spory, co wręcz prowadzili bitwy z biskupami Kaptolu. W pierwszej połowie XVI w. doszło nawet do trzyletniej wojny, która spowodowała ogromne zniszczenia po obu stronach. Waśnie i spory zażegnano dopiero w roku 1850, a obie gminy połączyły się w "królewskie miasto Zagrzeb".

Prawdziwy rozkwit stolicy Chorwacji przypada na wiek XIX, kiedy powstały m.in. Akademia Umiejętności, Galeria Artystyczna i liczne muzea, przyczyniając się do uznania miasta za centrum kulturalne z prawdziwego zdarzenia. Podczas wojny, która podzieliła Jugosławię, Zagrzeb przez długi czas omijały działania wojskowe. Na murach co prawda widniały napisy skloniśte (schron), ale na miasto rzadko spadały pociski. Dopiero w maju 1995 r. rakiety zabiły siedem osób, pozwalając odczuć mieszkańcom prawdziwą tragedię wojny.

Od czasu uzyskania niepodległości w 1991 roku miasto znacznie zyskało na urodzie, zostało odnowione i uporządkowane, ulepszono również bazę hotelową i gastronomiczną. W mieście turyści znajdą czarujące stare miasto i spora ilość muzeów, a bogate życie nocne docenią amatorzy rozrywki.

Dzisiejszy Zagrzeb dzieli się na Gornji Grad (Górne Miasto) i Donji Grad (Dolne Miasto). Spacerując urokliwymi uliczkami i odpoczywając w licznych parkach przechodzących w lasy porastające wzgórza Medvednica, można wchłonąć atmosferę miasta i zobaczyć to co najważniejsze w czasie jednodniowej wycieczki. Mieszkańcy i turyści znowu spokojnie przesiadują w kawiarniach wokół Placu Jelaćića, czytając gazety oprawione w bambusowe ramki. Zagrzeb z roku na rok pięknieje. Dubravka Ugrśić, jedna z najbardziej znanych pisarek chorwackich, tak o nim pisze: Spaceruję po moim mieście. Wszystko Jest takie same, nic się nie zmieniło, tu i ówdzie jakiś nowy pomnik, nowy sklepik.

Najwspanialszym muzeum Zagrzebia jest Mimara, w którym można zobaczyć dzieła wielu wspaniałych artystów, takich jak Rembrandt, Rubens, Caravaggio, Renoir, czy też van Dyck. Warto również odwiedzić neogotycką Katedrę Zagrzebską, aby zobaczyć szczęśliwie zachowane freski z XIII wieku.